De meeste mensen die een communicatiecursus doen leren dat 70-90% van de communicatie non-verbaal verloopt.
Als dat waar zou zijn, hoe kan je deze nieuwsbrief dan begrijpen? Of zo’n ouderwetse robot die monotoon praat? Ik hoop toch echt dat je meer dan 10-30% begrijpt!
Waar die getallen vandaan komen
Albert Mehrabian deed onderzoek.
Mensen in dat onderzoek zeiden 1 woord die een emotie uitdrukt. Bijvoorbeeld:
| Gezichtsuitdrukking: | 🤗 | 😠 |
| Woord: | Blij | Boos |
| Intonatie: | 🎵BLIJ! | BOOS! 🎶 |
Hij maakte combinaties en vroeg mensen wat zij geloofden. Zoals:
| Gezichtsuitdrukking: | 😠 |
| Woord: | Blij |
| Intonatie: | BOOS! 🎶 |
Boos of blij? Wat geloof jij?
In dit geval geloof je waarschijnlijk de gezichtsuitdrukking in combinatie met de intonatie, en niet het woord “blij”. En dan hóór je nog niet eens het woord, want je léést het.
De conclusie van het onderzoek was: slechts 7% van de boodschap die we ontvangen worden door woorden gevormd, en de rest door lichaamstaal (55%) en intonatie (38%).
En die getallen zijn een eigen leven gaan leiden.
Daarom wordt dit ook de mythe van Mehrabian genoemd. Hij heeft overigens zelf ook gezegd dat deze conclusie voor alle communicatie NIET klopt (de referentie kan ik niet meer vinden).
Is non-verbale communicatie dan niet belangrijk!
Natuurlijk wel!
Binnen PCM zeggen we: Het “hoe” is belangrijker dan het “wat”.
Als we met elkaar praten zijn er 5 kenmerken waarop je communicatie kan observeren (en dat kan ik je leren):
- Woorden (de inhoud)
- Toon
- Gebaren
- Gezichtsuitdrukking
- Houding
Al deze signalen doen mee in de communicatie. We pikken het vaak onbewust op. Wat blijkt in uitdrukkingen als “je gezicht spreekt boekdelen”. Of zoals ze in het Frans zo mooi zeggen: c’est le ton qui fait la musique.
Die combinatie vinden we prettig, of niet.
Die combinatie laat zien of iemand praat vanuit een mening, vanuit feiten, actiegericht, vanuit gevoelens, reflectief, of spontaan een reactie geeft.
Het laat zien of we onszelf en de anderen OK vinden of niet.
Het toont of we lekker in ons vel zitten, of dat de batterij leeg is en er stress in onze communicatie komt.
Het laat zien of je praat vanuit “ik ben als persoon OK en jij ook”. Of dat we (onbewust) vinden dat één van beide niet OK is. Of pas als iemand het bijvoorbeeld met je eens is, of pas als jij een ander een plezier doet.
Neem nou deze zin: “mag ik even gebruik maken van het toilet?”
Stel je dat op een neutrale manier, dan is het gewoon een vraag, een verzoek.
“Ja natuurlijk” is waarschijnlijk (hopelijk) de reactie.
Gaat de toon aan het eind van de zin omhoog, met een ingetrokken kin, schouders naar binnen getrokken, blik omhoog en een beetje timide dan kan is het alsof je zegt “alleen als je het niet erg vindt hoor, anders houd ik wel even op”. Dit is pleasen. Een voorbeeld van het eerste begin van miscommunicatie.
“Ja natuurlijk, je mag het gewoon vragen hoor!”. Dat zou zomaar de reactie kunnen zijn.
De inhoud is hetzelfde, de non-verbale communicatie was anders.
Dus ja, non-verbale communicatie is belangrijk. Vergeet de getallen, en open je oren en je ogen.
PS. De 5 observatiekenmerken geven je de sleutel om je communicatie adaptief aan te passen. Zodat je niet de negatieve spiraal van miscommunicatie induikt, maar het weer om kan buigen naar positief contact. Het begint met bewustwording.
Gisteren gaf ik een workshop 6 manieren om de wereld te ervaren. Heb je die gemist dan heb je een nieuwe kans op donderdag 11 april 19:45-20:45
