Er zijn van die dagen dat je op zich leuke dingen doet, of minstens prima, en er toch hartstikke moe van wordt. Niet in je lijf, maar “in je hoofd” / mentaal. Jij herkent het vast ook wel: situaties die op zich OK voor je zijn, maar aan de andere kant vermoeiend. Of vermoeiender dan je gewend bent, dit keer loop je erop leeg. En als je moe bent, dan ben je niet op je best.
Voorbeelden
- Op zich heb je leuk werk, maar soms word je er heel moe van. Mijn partner Barry komt soms mopperig thuis, simpelweg omdat hij veel alleen was en de dag saai zonder anderen om een beetje plezier mee te hebben.
- Omgekeerd kan ook: je werk is leuk maar je hebt een hekel aan die kantoortuin: altijd mensen om je heen, en je mag ook al niet even met een koptelefoon op werken. Je zou zo graag even alleen willen zijn.
- Je hebt een vergadering, er is een goede agenda met belangrijke punten en nu komen er collega’s te laat en willen ze ook nog eens agendapunten skippen. Goede discussies worden afgekapt en mensen luisteren niet naar elkaar. Of je zit in diezelfde vergadering, met leuke collega’s maar ’t is oersaai en ze praten alleen maar.
- Je werk is leuk maar je werkomgeving is saai ingericht, het is gewoon geen fijne werkplek. En dat kost je energie. Helaas snapt niet iedereen dat.
En zo zijn er nog 100 voorbeelden te verzinnen. Ik hoor graag welke jij zelf kent.
Het gevolg: je wordt er moe van, je kan niet meer helder denken en waarschijnlijk ga je gedrag vertonen die anderen als negatief bestempelen. Misschien word je mopperig, of juist heel stil en teruggetrokken. Mogelijk ga je “klunzige” fouten maken en haal je jezelf naar beneden. Of word je sneller boos dan anders, of extra kritisch op fouten, of ga je provoceren. Hoe dan ook, je bent zeker niet de leukste versie van jezelf.
Een symptoom, maar van wat eigenlijk?
Negatief gedrag is een symptoom van een innerlijke batterij die niet vol genoeg is.
Om energiek te zijn is het natuurlijk belangrijk om goed te eten, voldoende te bewegen, genoeg te slapen en op tijd pauze te nemen. En dat is niet genoeg. Om lekker in je vel te zitten is het nodig dat ook je psychologische behoeften worden vervuld.
In zijn onderzoek ontdekte de klinisch psycholoog Taibi Kahler 8 psychologische behoeften:
- Contact: een stimulerende omgeving met veelvuldige leuke interactie met andere mensen;
- Erkenning voor persoon: ervaren en horen dat jij als persoon ertoe doet;
- Zintuiglijke prikkeling: genieten van wat mooi, lekker en fijn is;
- Erkenning voor overtuigingen: ruimte krijgen en nemen voor jouw overtuiging en mening;
- Erkenning voor werk: horen dat je goed werkt hebt geleverd en dat je bijdrage wordt gewaardeerd;
- Tijdstructuur: de behoefte om te weten wat er gedaan moet worden en wanneer;
- Alleen zijn: even de tijd en ruimte hebben voor jezelf, en je reflecties;
- Uitdaging: veel actie en spanning in korte tijd zodat je de adrenaline voelt stromen.
Welke het belangrijkste is, dat is niet voor iedereen hetzelfde.
Laat ik je een paar voorbeelden geven van ontbrekende behoeften:
- Er is geen agenda is, geen plan of mensen komen te laat (of jij zelf) > er is geen tijdstructuur;
- Mensen luisteren niet naar jouw mening, ook al zijn ze het niet met je eens > er is geen erkenning voor overtuigingen;
- Je stopt energie in je werk en niemand lijkt dat te waarderen (ook niet door jezelf) > er is geen erkenning voor werk;
- Er is geen ruimte is voor een geintje, een gebbetje of even spelen > er is geen humorvol of speels contact
- Alles is eenvoudig en er gebeurd niks spannends of onverwachts > er geen uitdaging;
- Er is geen aandacht voor elkaar, niet voor jou en jij hebt het niet voor een ander > er is geen er erkenning voor persoon;
- De ruimte is grauw en grijs is, en de koffie niet lekker > er is geen (positieve) zintuiglijke prikkeling;
- Anderen willen voortdurend wat van je en even terugtrekken is er niet bij > er is geen ruimte voor alleen zijn.
Het resultaat: je laadt je mentale batterij niet op, en deze “loopt leeg”. Je kan dan eenvoudigweg niet met helder denken, helder communiceren wordt een opgave, stress bouwt op, ons gedrag wordt negatief en conflicten zijn in de maak.
Eigenlijk proberen we met ons negatieve gedrag die behoefte tóch te vervullen. Zo ga ik stomme foutjes maken, laat ik dingen vallen en mopper dan op mezelf. Op de manier geef ik mezelf op een negatieve manier erkenning van persoon.
Belangrijk dus: dingen doen waar je van oplaadt!
Als je jouw behoefte op een positieve manier vervuld, dan laad je op. Je bent dan op je best en zit er niet zo mee als iemand te laat komt, of iemand een probleem liever een uitdaging noemt. Je zoekt iemand op om even te kletsen, of zet even je koptelefoon op.
Het is dus belangrijk om die dingen te doen waar je energie van krijgt. En dingen tegen jezelf te zeggen die positief en/of stimulerend zijn.
Wanneer heb jij voor het laatst daar tijd voor genomen?
Een workshop over dit onderwerp
Ik kan me ook goed voorstellen dat dit wat kort door de bocht vindt, maar er wel graag meer van wilt weten. Het is natuurlijk niet toevallig dat ik daar binnenkort een workshop over geef:
Maandag 29 januari 19:45-21:00
Workshop “Vergroot je veerkracht!” – Ontdek de 8 manieren om je persoonlijke batterij op te laden
Dit is online via Zoom en geheel gratis. Tof als je erbij bent! Meer info en aanmelden vind je hier.
Afbeelding van Alexander Lesnitsky pixabay.com