Ik lees momenteel het boek “Macht der gewoonte” van Charles Duhigg. Boeiend. Het dagelijks leven barst van gewoontes. Meestal zijn we ons er niet eens bewust van.
Al vrij vroeg in het boek legt hij uit wat een gewoontelus is:
Er is een signaal, dat start een routine met een beloning als resultaat. Als het signaal opnieuw komt, begint het weer van voren af aan.
Bijvoorbeeld: de wekker gaat (signaal) > snoozen (routine) > nog even lekker kunnen blijven liggen (beloning).
Het geheel wordt draaiende gehouden doordat we (onbewust) hunkeren naar de beloning. Ik ben benieuwd of het boek ook nog beschrijft of de beloning ook het uitblijven van iets negatiefs kan zijn.
Gewoontes zijn handig, anders moet je de hele dag bij alles nadenken en overal beslissingen over nemen.
Op dit moment bekijk ik allerlei gedragingen van mezelf met de vraag of het een gewoonte is. En ik vroeg me af of het écht mogelijk is om een gewoonte te ontwikkelen waardoor mijn interne batterij altijd gevuld blijft, en mede daardoor mijn mentale veerkracht op pijl.
Ik weet wat ervoor nodig is, welke behoeften erachter zitten. Ik besteed er steeds bewuster aandacht aan. Dat zou een stuk gewoonte kunnen zijn (heb ik nog niet als lus ontrafelt).
Ik weet ook wat er gebeurt als mijn batterij leeg raakt, welk voorspelbaar negatief gedrag ik bij mezelf waarneem, en wat een ander aan mij kan waarnemen.
Zo ga ik bijvoorbeeld negatief tegen mezelf praten en mezelf kritiek leveren. Dat werkt natuurlijk averechts. Gelukkig begint dat écht een signaal te worden, waardoor ik mezelf even toe kan spreken (routine) dat dat niet waar is en het hoog tijd is om aandacht aan mijn mentale batterij te besteden. Ook dat begint routine te worden, met als beloning dat ik me stukken beter voel.
Wat ik dan doe? Ik besteed aandacht aan mijn psychologische behoeften.
Voor mij op 1: erkenning voor mij als persoon, dat ik OK ben. (En ja, ik doe precies het tegenovergestelde als het op een positieve manier niet voldoende is gelukt. Zo groot zijn die behoeften: als het niet positief kan, dan maar negatief. Bijna alsof het een gewoonte is).
Dus ja, ik geloof dat letten op je veerkracht een gewoonte kan zijn, zeker als je weet welke ingrediënten er nodig zijn in de routine. En ook ik werk er nog aan.
Voor de volledigheid, de 8 psychologisch behoeften zijn:
- Erkenning voor overtuigingen
- Erkenning voor toegewijd werk/productief werk
- Erkenning voor tijdstructuur
- Erkenning voor persoon
- Zintuiglijke prikkeling
- Uitdaging
- Alleen zijn
- Contact
Welke het meest van belang is verschilt van persoon tot persoon. Uitleg over deze 8 psychologische behoefte geef ik in een gratis online workshop “vergroot je veerkracht”. Ontdek wat voor jou belangrijk is en wat het voorspelbare gedrag is als die behoeften niet worden vervuld.