Ik vind het niet prettig als iemand communiceert vanuit stress: beschuldigend, aanvallend of als een slachtoffer. Jij wel? En eerlijk is eerlijk, ik doe het zelf ook regelmatig. Ik zie dan aan de ander dat die het niet leuk vindt. We doen het allemaal wel eens, maar het is niet effectief. Veel effectiever en fijner is communicatie vanuit OK/OK. Maar wat is dat eigenlijk?
Mij hielp het OK/OK kwadrant van Franklin Ernst. Effectieve communicatie is OK/OK communicatie en in deze blog wil ik je daarom uitleggen wat het is.
Communiceren vanuit OK/OK – jij en de ander
Als je communiceert doe je dat met iemand anders. Daarmee hebben we een “ik” die communiceert (dat ben jij zelf, om het lekker verwarrend te maken) en een “jij” met wie je communiceert (de ander dus). Voor “jij” kan je natuurlijk ook “u” of “jullie” zeggen.
Je kan zowel jezelf als de ander OK of niet-OK vinden. Voor de goede orde: jij en de ander ZIJN OK, maar je ERVAART jezelf of een ander niet OK. En vaak ben je je daarvan niet eens bewust.
Dus:
- Je kan jezelf als OK ervaren of niet-OK
- Je kan de ander als OK zien, of niet-OK
Dat geeft 4 mogelijkheden die we in een kwadrant kunnen zetten. Het heet de OK Corral van Franklin Ernst en komt uit de Transactionele Analyse. Ere wie ere toekomt!
Het heeft een ik-as en een jij-as met als uiteinden OK en niet-OK.
Dit kwadrant gaat over hoe jij naar jezelf en de ander kijkt: vanuit OK of niet-OK. En dus niet hoe jij en de ander ZIJN, want iedereen is OK, soms DOEN/GEDRAGEN we ons niet-OK.
Rechtsboven: ik OK/ jij OK
Ik OK en jij OK: Als je jezelf OK vindt en de ander ook, dan ben je op je best. Hier kan je gebruik maken van al je kwaliteiten. Dit is de plek waar je helder denkt. En vanuit dit kwadrant kan je prima dingen bespreken die ingewikkeld zijn, je kan vanuit OK/OK bijvoorbeeld prima aangeven dat je het niet leuk vindt wat iemand deed, je je er boos over voelt en er graag even over wilt praten.
Maar ja, zo is het helaas niet altijd. We voelen ons allemaal wel eens niet lekker, zitten niet lekker in ons vel of zijn onzeker of een beetje chagrijnig. Daarmee belanden we al snel in één van de andere kwadranten.
Linksboven: ik niet-OK/jij OK
In dit kwadrant ervaar ik mezelf als niet-OK, maar jou of jullie wel. En dit uit zich in mijn communicatie. Als je in dit kwadrant zit dan maak jezelf kleiner dan de ander. Je zegt bijvoorbeeld: “oh nee, nu heb ik weer iets stoms gedaan, ik ben ook zo onhandig”. Misschien ga je pleasen, of trek je je terug omdat je denkt dat je niet capabel bent.
Rechtsonder: ik ok/jij niet-OK
In dit kwadrant vind je dat jij zelf OK bent, maar de ander niet. Je maakt jezelf dus figuurlijk groter dan de ander. Je kan bijvoorbeeld de aanval opzoeken en zeggen: “denk nou toch eens na, hoe dom kan je zijn!”. Het kan ook zijn dat je de schuld van iets bij een ander legt: “door jou voel ik me nu zo”. En non-verbaal kan je natuurlijk ook heel goed laten zien dat je in dit kwadrant zit.
Linksonder: ik niet-OK/jij-niet OK
In dit kwadrant ervaar je jezelf én de ander als niet-OK. En misschien vind je niks OK en alles ellendig. Een tamelijk depressieve bedoening als je daar zit. Als je hier vaak zit, dan raad ik je toch aan eens met iemand te gaan praten.
In welk kwadrant zit jij het meest?
Reflecteer eens hoe jij naar jezelf en anderen kijkt. In welk kwadrant zit jij het meest? Misschien is je conclusie dat je vaker in het OK/OK kwadrant wilt zijn, maar je weet niet hoe je dat kan doen. Toevallig ken ik een tool die daar enorm bij helpt. En die kan ik je leren.
